Przez dwa tygodnia miałem przyjemność używać Internet LTE od Plusa przy codziennej pracy, zabawie i rozrywce. Dzisiaj przyszła pora na podsumowanie wszystkiego, co dotyczy tej technologii. Pojawią się tutaj moje wnioski, subiektywne odczucia i wrażenia – zapraszam do przeczytania testu.
Do tej pory miałem okazję napisać wiele recenzji tylko telefonów komórkowych. Tak więc i tutaj zacznę od strony technicznej urządzeń, które wykorzystywałem do testowania tej metody dostępu do Internetu. Dzięki uprzejmości sieci Plus dostałem modem Huawei E398 (w technologii LTE oferuje on prędkość wysyłania danych do 100 Mbps oraz ich pobierania do 50 Mbps; również obsługuje połączenia HSPA+ z prędkością pobierania do 21,6 Mbps oraz ich wysyłania do 5,76 Mbps). Do testowania tak szybkiego Internetu również musiałem wykorzystać dość wydajny komputer. W tym przypadku posłużył mi laptop Sony Vaio z procesorem Intel Core i5 oraz 4 GB pamięci RAM (to są chyba w tym momencie najważniejsze parametry).
Zgodnie z obietnicą, najpierw napiszę swoje wrażenia dotyczące modemu. Jest on dość gruby i niemałych rozmiarów, jednak producent skupił się na nowej technologii przesyłania danych, a nie na miniaturyzacji urządzeń (na to pewnie przyjdzie jeszcze pora). Po kilku moich wcześniejszych modemach marki Huawei byłem dość sceptycznie nastawiony do urządzenia (spotkałem się ze zrywaniem połączeń oraz nieco wolniejszymi transferami w porównaniu do urządzeń innych producentów). Tutaj muszę pochwalić modem, ponieważ nie odnotowałem większych problemów z działaniem modemu (poza tym, że raz pojawił się komunikat o braku karcie SIM, która fizycznie w nim była – pomógł restart komputera). Posiada również złącze anteny zewnętrznej oraz slot na karty microSD. Jego zaletą jest też możliwość ustawienia w pionie, co czasami może polepszyć odbiór sygnału (a co za tym idzie – transfery). Jeden z naszych fanów na naszym profilu na Facebooku napisał, że w tym modemie występują problemy z połączeniami w sieci 3G (czyli HSPA). Sprawdziłem to i modem działał u mnie bardzo dobrze. Podsumowując urządzenie działanie samego urządzenia, nie mam do niego żadnych zastrzeżeń, modem spisuje się bardzo dobrze.
Podobnie wygląda aplikacja Plus Internet w wersji 2.4 służąca do nawiązywania połączeń z Internetem. Jest prosta w obsłudze, a jej ustawienia pozwalają wybrać także technologię transmisji danych (można bez przeszkód wybierać pomiędzy LTE, HSPA i EDGE). W ofercie Plusa można kupić również zestaw Huawei E398 z zewnętrzną anteną, która na pewno bardzo przyda się w miejscach, gdzie zasięg jest słaby. Przy wyższych limitach kwotowych/transferowych polecam zakup routera Samsung B3800 o identycznych parametrach, dzięki któremu uzyskamy możliwość korzystania w jednym czasie z LTE na rożnych komputerach (za pomocą WiFi).
Teraz przyszła pora na napisanie o samej technologii LTE. Jeden z operatorów komórkowych bardzo głośno reklamuje się, że ma 4G… Wszyscy już się spotkali z tym określeniem, że 4G to coś, co jest wszędzie i u każdego – ale gdybym spytał przypadkowe osoby co to jest 4G, zapewne nikt nie potrafiłby odpowiedzieć mi na to pytanie. 4G na samym początku miało być wykorzystywane do nazwania technologii, która ma zastąpić 3G, a nie jest rozwinięciem 3G. Tak więc, prostując to, co reklamuje pewien operator – tylko sieć Plus i Cyfrowy Polsat oferują prawdziwe 4G, czyli technologię LTE. Warto pamiętać o tym, że jest to zupełnie coś innego niż 3G (czyli HSDPA, HSPA, HSPA+) i 4G nie pracuje na częstotliwości 2100 MHz, tylko 1800 MHz. Internet LTE oferuje zupełnie inną jakość od tej, którą możemy spotkać używając 3G, z którego zapewne większość z nas korzysta (choćby Internet w telefonach lub smartfonach). W jaki sposób różnicę poczuje przeciętny użytkownik Internetu? Na pewno zauważy, że strony wczytują się błyskawicznie, niemal niezwłocznie i to nie dzięki bardzo dużej prędkości przesyłania danych (to nie wszystko; tak naprawdę duża prędkość przydaje się dopiero w przypadku pobierania plików lub oglądania filmów w wysokiej rozdzielczości), tylko dzięki bardzo szybkiej odpowiedzi serwerów (w rzeczywistości ping wynosił około 25-30 ms, co uważam za bardzo dobry wynik – na pewno dużo lepszy dla niektórych „kablowych” łączy). Drugą kwestią jest na pewno wspomniane przeze mnie pobieranie plików, bo zakładając, że przeciętny Polak ma łącze o przepustowości 2 Mbps, to średnia prędkość realna (to też zupełnie coś innego niż prędkość reklamowana – o tym napiszę za chwilę) wynosząca około 30 Mbps sprawia, że plik na naszym komputerze o dowolnej wielkości pojawi się 15 razy szybciej, niż w przypadku łącza kablowego.
Właśnie, wyżej napisałem coś o prędkości realnej i kanałowej, teraz pora to wytłumaczyć. Prędkość kanałowa to prędkość maksymalna, którą można osiągnąć w warunkach laboratoryjnych przy najwyższej jakości połączenia. Nie ma więc takiej możliwości, abyśmy osiągnęli maksymalną prędkość w zaciszu swojego domu; to samo dotyczy również poprzednich technologii – na pewno nikomu nie udało się wyciągnąć reklamowanych 7,2 Mbps w HSDPA lub 21,6 Mbps przy HSPA+. Prędkość realna to nic innego niż ta, którą każdy może uzyskać przy wykorzystywaniu własnego sprzętu w dowolnej lokalizacji. W moim domu Internet LTE pozwalał na średnie pobieranie plików z prędkością 30 Mbps oraz ich wysyłania około 10 Mbps, Wydaje się to być mało w porównaniu do prędkości kanałowej 100 Mbps, ale tak naprawdę w chwili obecnej prędkość łącza na poziomie 30 Mbps jest nie do wykorzystania. Do tego muszą być bardzo dobre serwery (przy pobieraniu plików). Warto także pamiętać o tym, że LTE dopiero wystartowało i sieć ciągle jest rozbudowywana. W niektórych miastach działają tylko 2-3 nadajniki LTE, a nadajników 3G bardzo ciężko jest policzyć. Plus sukcesywnie będzie uruchamiał kolejne stacje bazowe, co wpłynie na szybkość i jeszcze większą jakość Internetu – sam sprawdziłem prędkość działania LTE o różnych godzinach. Różnica pomiędzy godzinami szczytu (dla Internetu jest to wieczór, od godziny 18 do 23) wynosiła nawet 20 Mbps! Widać już jak bardzo nadajniki są obciążone, a więc uruchomienie kolejnych stacji bazowych (co nastąpi na pewno w najbliższym czasie) pozwoli uzyskać realne prędkości o każdej porze powyżej połowy prędkości kanałowej – co tak naprawdę jest już bardzo dobrym wynikiem. Sieć działa na częstotliwości 1800 MHz, co też sprawia, że tak naprawdę zasięg jest większy i silniejszy, niż w porównaniu do nadajników 3G pracujących w oparciu o częstotliwość 2100 MHz. Jeszcze napiszę, co oznaczają dane prędkości, ponieważ zapewne wielu osobom parametr dwóch czy trzydziestu megabitów na sekundę nic nie mówi… Zrobiłem test pobierania pliku z bardzo dobrego serwera. Pobrałem paczkę o wielkości 1 GB w ciągu 11 minut! Chcąc pobrać film (jest to około 650-700 MB danych do pobrania) zajmie to nam lekko ponad 5 minut! Robi wrażenie… Już tutaj nie wspomnę ile trwa pobieranie piosenki MP3, bo tego raczej nie da się zmierzyć 😉
Poniżej wstawiam kilka testów prędkości, które pokazują możliwości Internetu LTE wewnątrz budynku (zasięg 3/5 kresek wg aplikacji Plus Internet w Poznaniu):Poprosiliśmy również użytkowników naszego forum, którzy korzystają z technologi LTE, o zamieszczanie swoich pomiarów, oto niektóre z nich:
Lokalizacja: Opalenica. Dziękuję Dawidowi za wyniki:
Te wyniki również pochodzą z Wielkopolski, dziękuję użytkownikowi Vod:
Jak wiadomo, wszystko ma swoje wady. Wady ma również Internet LTE. Dla mnie największą wadą tego Internetu są jak na razie limity, które przy takich zawrotnych prędkościach możemy wykorzystać w zaledwie kilka minut… Zapewne nie dużo czasu minie, kiedy te limity zostaną powiększone do takiego stopnia, że przeciętny Polak (który chce płacić za taki Internet około 60 złotych) będzie mógł swobodnie korzystać z Internetu „od pierwszego do pierwszego”, a w najwyższych taryfach (powiedzmy 100 zł) limity zostaną zniesione w ogóle.
Oferta
Mobilny Internet w Plusie to nie tylko świetna technologia LTE, ale także atrakcyjna oferta dla nowych jak i obecnych użytkowników komórkowej sieci Plus. Operator przygotował, aż sześć planów cenowych, którymi będą zainteresowani zarówno użytkownicy korzystający z Internetu sporadycznie jak i ci, którzy potrzebują większych ilości transferu np. do oglądania filmów w HD czy ściągania dużych plików. Wspomniane plany cenowe to: 3 GB za 40zł, 5 GB za 50zł, 8 GB za 60zł, 20 GB za 110zł i 35 GB za 160zł. Podane pakiety danych są do wykorzystania w godzinach 8:00 – 24:00. Dodatkowo użytkownik każdego planu cenowego, otrzymuje pakiet 50GB danych do wykorzystania w godzinach 24:00 – 8:00. Jeżeli jesteśmy już abonentami sieci Plus (posiadamy abonament w Plusie lub mobilny Internet), możemy liczyć na zwiększoną ilość miesięcznego transferu danych, do wykorzystania w godzinach 8:00 – 24:00. Jest to odpowiednio: 4 GB, 6 GB, 9 GB, 15 GB, 23 GB i 40 GB. Po wykorzystaniu pakietu danych Internet nie zwalnia, a za każdy dodatkowy 1 MB poniesiemy opłatę 0,02zł. Nie musimy się jednak obawiać o wysokie rachunki, gdyż mamy możliwość ustalenia zadeklarowanej kwoty, po której osiągnięciu dostęp do Internetu zostanie zablokowany. Dostępne kwoty to 0 zł, 10 zł, 25 zł, 50 zł lub 100 zł. Niestety, minusem może okazać się, podobnie jak w ofercie Cyfrowego Polsatu, brak możliwości korzystania z tzw. „lejka”, czyli Internetu z ograniczoną prędkością po wykorzystaniu limitu danych. Jeżeli wyczerpiemy limit nocny, transfer będzie pobierany z limitu dziennego. Dostęp do Internetu w technologii LTE otrzymujemy już w abonamencie za 60zł. W niższych planach cenowych możemy korzystać z technologii HSPA+, która pozwala na transfery do 21 Mb/s. Obecnie operator oferuje bardzo ciekawą promocję na bezpłatne testowanie Internetu LTE nawet przez 7 dni. Jeżeli oddamy modem w ciągu 7 dni nie zostanie nałożona na nas żadna kara umowna. Abonament za pierwsze 7 dni to 0 zł. W ofercie oprócz modemów HSPA+ i LTE znajdziemy router Samsung GT B3800 LTE i tablet Samsung Galaxy Tab 8.9 LTE już od 1zł. W każdej z opcji opłata aktywacyjna to kosz 19zł. Dostępna jest również oferta specjalna, w ramach której, przy zakupie dowolnej taryfy głosowej otrzymamy dodatkowy bonus: 3 miesiące abonamentu gratis na Internet LTE w Plusie! Dodatkowo można otrzymać 2-letnią licencję na pakiet antywirusowy Kaspersky Internet Security 2012 za 1,23 zł.
Zasięg mobilnego Internetu w Plusie
W zasięgu Internetu mobilnego w Plusie znajduje się ponad 99% populacji naszego kraju. Zasięgiem LTE jest objętych około 25% populacji Polski, a w zasięgu sieci 3G znajduje się około 80%. Plus stawia na rozbudowę LTE, dlatego do końca 2014 roku zasięg super szybkiego Internetu LTE będzie trzy razy większy niż obecnie, osiągając poziom 70% populacji. Plus chce również rozbudować sieć 3G do ponad 90 procent populacji w technologii HSPA+.
Zasięg Internetu mobilnego w Plusie w Twojej okolicy możesz sprawdzić tutaj.
Podsumowanie
Osobiście sam za jakiś czas stanę przy wyborze oferty mobilnego Internetu. Dla osób, które staną w przyszłości przed podobnym wyzwaniem podpowiem kilka ważnych rzeczy, na które warto zwrócić uwagę. Oferty na naszym rynku największych operatorów są bardzo podobne (pomijam tutaj jedną sieć, która co prawda daje duże limity – to choćby jej zasięg jest poważnie ograniczony), a więc wybierając dostawcę Internetu należy kierować się zasięgiem. Dlaczego wielu osobom poleciłem Internet Plusa? Właśnie dlatego, że w większości oferuje on bezkonkurencyjny zasięg wyższych technologii od 2G/EDGE. Przypomnę, że mając modem LTE możemy korzystać z zasięgu LTE, 3G – HSPA oraz HSPA+ oraz EDGE w całym kraju, ale to nie wszystko. Mając Internet Plusa możemy korzystać z zasięgu UMTS 900 Aero2 oraz dzięki współpracy firm Cyfrowy Polsat, Mobyland oraz CenterNet, o czym pisaliśmy tutaj i tutaj. W skrócie, daje to kolejny tysiąc stacji bazowych HSPA+ oraz 600 nadajników LTE. To jest ważne, bo jak widać w teście – w małych miejscowościach, w których działa LTE (a siłą rzeczy użytkowników jest jeszcze mało) można uzyskać dużo lepsze wyniki, niż w większym mieście.
Osobiście mogę polecić LTE dla każdego pod warunkiem, że w przemyślany sposób wybiorą swój plan taryfowy. Limit 8 GB za 60 złotych miesięcznie póki co jest dość mały; przy codziennym korzystaniu z Internetu bez większego pobierania plików czy też oglądaniu filmów w wysokich rozdzielczościach, taki limit przy dużych prędkościach jest bardzo łatwo wykorzystać.
Wszystkich niezdecydowanych mogę zaprosić do skorzystania z promocji Plusa – czyli możliwości przetestowania LTE bezpłatnie przez 7 dni! Więcej informacji tutaj.
Test przeprowadził Piotr Kowalik, ofertę przedstawił Radosław Witan.